Όσο απίστευτο κι αν μοιάζει, η Σοβιετική Ένωση του Στάλιν ήταν κάποτε στο επίκεντρο της ισραηλινής ταυτότητας. Haaretz, Tom Segev, 8 Μαρτίου 2013 [απόσπασμα μετάφρασης].
Η είδηση θανάτου που δημοσιεύτηκε στην ισραηλινή καθημερινή εφημερίδα Al Hamishmar στις 6 Μαίου του 1953 έγινε γρήγορα ένα από τα πιο συχνά παρατιθέμενα ντοκουμέντα στην ιστορία της ισραηλινής πολιτικής. «Το Κόμμα των Ενωμένων Εργατών», έγραφε η είδηση, «συγκλονίστηκε με το άκουσμα της μεγάλης καταστροφής που έπεσε πάνω στους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης, το παγκόσμιο προλεταριάτο και ολόκληρη την προοδευτική ανθρωπότητα, με την απώλεια του μεγάλη ηγέτη και ένδοξου στρατιωτικού ηγέτη Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Στάλιν».
Ο σοβιετικός δικτάτορας περιγραφόταν εκεί ως μεγάλος επαναστάτης μαχητής, υπεύθυνος για τεράστια ιστορικά επιτεύγματα. Αλλά σε αντίθεση με αυτά που συνήθως μένουν στη μνήμη, η ονομασία «Ήλιος των Εθνών» (όπως δηλαδή προτιμούσαν να αναφέρονται οι υποστηρικτές του Στάλιν στον ίδιο) δεν εμφανιζόταν στην ανακοίνωση της εφημερίδας. Εξήντα χρόνια αργότερα, αυτό το σημείωμα θανάτου μπορεί να το δει κανείς στη νοσταλγική ιστοσελίδα του Νταβίντ Σέλα μόνο απ’ τη σκοπιά της αξίας του ως διασκεδαστικού λείψανου μιας παλιάς μελαγχολίας.
Στην πραγματικότητα όμως έχει ενδιαφέρον να ανακαλέσει κανείς – όσο και αν μοιάζει απίστευτο – ότι η Σοβιετική Ένωση του Στάλιν βρισκόταν κάποτε στο επίκεντρο της ισραηλινής ταυτότητας. Στην πρώτη ισραηλινή βουλή, το αριστερό κόμμα Μαπάμ (το Κόμμα των Ενωμένων Εργατών) ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη παράταξη με 19 έδρες. Κατά τη διάρκεια της αντιπαράθεσης για τον σχηματισμό κυβέρνησης που έγινε στη βουλή στις 10 Μαρτίου του 1949, ένας από τους δύο ηγέτες του Μαπάμ, ο Γιαακόβ Χαζάν, από το Κιμπούτς Mishmar Ha'emek, είπε: «Για εμάς, η Σοβιετική Ένωση είναι το κάστρο του παγκόσμιου σοσιαλισμού, είναι η δεύτερη πατρίδα μας, η σοσιαλιστική». Αυτό το σχόλιο μπορεί να είναι ένα από τα πιο συχνά παρατιθέμενα στην ιστορία της ισραηλινής πολιτικής.
«Δεν χάρηκα όταν ο Χαζάν έδωσε φωνή σε αυτό το συναίσθημα», έγραψε ο Μείρ Γιαάρι, ανώτερος ηγέτης του Μαπάμ, ένα χρόνο αργότερα, αν και συνέχισε περιγράφοντας τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας σαν «μια δικτατορία που προστατεύει την εκεί δημοκρατία». Δεν ήταν οι μόνοι που έτρεφαν τέτοια αισθήματα βέβαια. Ο Νταβίντ Μπεν-Γκουριόν επέστρεψε το 1923 από μια επίσκεψη στη Σοβιετική Ένωση και διακήρυξε «είμαι ένας Μπολσεβίκος!». Επιπλέον, πολλοί από τους πρώτους κατοίκους αυτής της χώρας ήταν γεννημένοι στη Ρωσία, μιλούσαν ρωσικά, διαβάζανε βιβλία και τραγουδούσαν τραγούδια στα ρωσικά και σκέφτονταν και ονειρεύονταν στα ρωσικά. Πολλοί από αυτούς χρωστούσαν τις ζωές τους στον πόλεμο που έκανε ο Κόκκινος Στρατός ενάντια στη ναζιστική Γερμανία. Ο Στάλιν θεωρούνταν πατέρας της νίκης επί του Χίτλερ.
Για τους κομμουνιστές εδώ το πράγμα ήταν αρκετά εύκολο: αρκούσε να ακούνε «Ράδιο Μόσχα». Για τους Σιωνιστές σοσιαλιστές το πράγμα ήταν δυσκολότερο. Δυσκολεύονταν να ζουν με τη δολοφονικότητα του Ήλιου των Εθνών αλλά και με τον κομμουνιστικής χροιάς αντισημιτισμό. Οι καυγάδες για το αν θα έπρεπε να συμπαρίστανται ή να αποδοκιμάζουν όλα αυτά έσπασε κοινότητες στα δύο και κατέστρεψε οικογένειες.