Το ντροπιαστικό παρελθόν της Βρετανίας για το Ολοκαύτωμα και το ξεπούλημα των Εβραίων επιζώντων από τους Εργατικούς. Παρά την περήφανη διάσωση αρκετών χιλιάδων εβραιόπουλων πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αλήθεια είναι ότι διαδοχικές βρετανικές κυβερνήσεις ματαίωσαν τις ελπίδες των Εβραίων της Ευρώπης πριν το Ολοκαύτωμα αλλά και μετά. Haaretz. Rosie Whitehouse, 11.04.2018.
Υπάρχει ένα συγκινητικό μνημείο Εβραίων προσφυγόπουλων στο σταθμό Λίβερπουλ του Λονδίνου που μνημονεύει την Kindertransport (μεταφορά των παιδιών) που έφερε με ασφάλεια 10.000 κυρίως εβραιόπουλα στο Ηνωμένο Βασίλειο πάνω στο ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ίσως είναι κατάλληλη στιγμή να ανεγερθεί ένα ακόμη βάθρο, κενό όμως, δίπλα σε αυτό το μνημείο ώστε να ενθαρρύνει τους μαθητές και τις μαθήτριές μας να ρωτήσουν τους δασκάλους τους: «Γιατί δεν ήρθαν και οι γονείς αυτών των παιδιών με τα ίδια τρένα;» Η τρέχουσα αντιπαράθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο για τον αντισημιτισμό στο Εργατικό Κόμμα και την επίμονη παρουσία της άρνησης του Ολοκαυτώματος μας προσφέρει μια ευκαιρία να θέσουμε κάποιες σημαντικές ερωτήσεις σχετικά με το ρόλο της Βρετανίας σε σχέση με το Ολοκαύτωμα και το τι το ακολούθησε. Στη Βρετανία τιμούμε τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος και έχουμε εισαγάγει υποχρεωτικά μαθήματα για το Ολοκαύτωμα στο σχολείο. Αλλά είναι καιρός να αντιμετωπίσουμε τον εθνικό μύθο που θέλει τους Βρετανούς να είναι οι καλοί της ιστορίας πέρα για πέρα. Πολεμήσαμε τους Ναζί και νικήσαμε – αλλά βοηθήσαμε τους Εβραίους; Όχι, όχι δεν το κάναμε ακριβώς αυτό, είναι η απάντηση. Το να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον μύθο απαιτεί να επανεκτιμήσουμε επιπλέον τα πλέον ξεχασμένα χρόνια της Βρετανικής Εντολής στην Παλαιστίνη και τη στάση των Εργατικών απέναντι στους επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Τα σκοτεινά χρόνια 1945-1947 σπάνια συζητιούνται στη Βρετανία. Αυτοί που έζησαν μέσα στα χρόνια αυτά πλέον πεθαίνουν ένας-ένας. Οι μαρτυρίες τους πια σκεπάζονται από άλλες αφηγήσεις που δείχνουν μια αδιαφοροποίητη εχθρότητα απέναντι στην ίδρυση του Ισραήλ. Ο καθολικός μου παππούς πολέμησε με τον βρετανικό στρατό στην Παλαιστίνη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνόδευε τον στρατηγό Allenby όταν έμπαινε στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ το 1917. Εκπαίδευσε κάποιες από τις πρώτες μεραρχίες της Εβραϊκής Λεγεώνας που πολέμησε στο πλευρό των Βρετανών.
Αλλά η αρχική συμπάθεια προς το Ισραήλ της αριστερών τάσεων μητέρας μου μετατράπηκε σε ένα παθιασμένο μίσος που τροφοδοτούταν κυρίως από τα αριστερά βρετανικά ΜΜΕ. Παρόλο που παντρεύτηκα έναν Εβραίο, αγνοούσα απλά τις προκαταλήψεις της. Προσπάθησα να αγνοήσω τις ερωτήσεις που μου πετούσαν για τη βρετανική κοινωνία συνολικά και συγκεκριμένα για τη μεταπολεμική στάση των Εργατικών απέναντι στους Εβραίους. Αλλά δύο χρόνια πριν σκόνταψα πάνω σε μια ιστορία του πως χιλιάδες επιζώντες του Ολοκαυτώματος έφυγαν από την Ευρώπη μετά τον πόλεμο με παράνομα πλοία μεταναστών. Πολλοί είχαν γυρίσει στα σπίτια τους στην ανατολική Ευρώπη, για άλλη μια φορά, για να δεχτούν τις απειλές των γειτόνων τους. Δραπέτευαν από τις κατεστραμμένες κοινότητές τους, φοβούμενοι για τη ζωή τους. Με τα αυστηρά όρια μετανάστευσης που είχαν επιβάλει οι Η.Π.Α. και η Βρετανία, οι επιζώντες ένιωθαν ότι η μόνη τους ελπίδα ήταν να έχουν μέλλον στην Παλαιστίνη. Η βρετανική κυβέρνηση σκεφτόταν το πράγμα διαφορετικά. Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που η Βρετανία είχε απογοητεύσει τους Εβραίους της Ευρώπης. Το 1939 όταν ακριβώς οι Εβραίοι της Ευρώπης απεγνωσμένα χρειάζονταν καταφύγιο, η βρετανική κυβέρνηση έκοψε τη μετανάστευση προς την Παλαιστίνη. Ενώ βρίσκονταν οι Εργατικοί στην αντιπολίτευση, είχαν υποσχεθεί να απομακρύνουν τις απαγορεύσεις μετανάστευσης, αλλά όταν κέρδισαν τις εθνικές εκλογές του 1945 δεν κράτησαν την υπόσχεσή τους. Ως αποτέλεσμα αυτού, όταν οι επιζώντες των στρατοπέδων και των γκέτο προσπάθησαν να σπάσουν τον κλοιό του Βασιλικού Ναυτικού, τους κλείσανε σε στρατόπεδα κράτησης με αγκαθωτό συρματόπλεγμα και τους πολύ οικείους στους επιζώντες πύργους παρατήρησης.
Λίγοι από τους φίλους μου και τους γνωστούς μου έχουν ακούσει πιο πριν αυτή την ιστορία. Γιατί άραγε έχει «χαθεί» αυτό το επεισόδιο από την ιστορία της βρετανικής αριστεράς; Σύμφωνα με τον Dave Rich, έναν ειδικό του αντισημιτισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αριστερά συνολικά είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει την εβραϊκή εμπειρία και τη μνήμη της γενοκτονίας. «Αν δει κανείς τη συνήθη αριστερή αφήγηση, βλέπει τους Εβραίους πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σαν αντιφασίστες. Κατά τη διάρκεια του πολέμου τους βλέπει ως τα θύματα του χειρότερου των φασισμών. Αλλά μετά τον πόλεμο τους βλέπει σαν φασίστες καταπιεστές.» Η εκπαίδευση για το Ολοκαύτωμα που έχει ενταθεί στις τελευταίες δεκαετίες έχει αυξήσει τις γνώσεις του κοινού και έχει οξύνει την αντιπαράθεση – αλλά αυτή η τάση στην άκρα αριστερά, ειρωνικά, έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη δυσάρεστων συγκρίσεων ανάμεσα στις πράξεις του Ισραήλ και αυτές της ναζιστικής Γερμανίας. Ο Rich λέει ότι αυτό παίρνει τη μορφή «του θρήνου της αποτυχίας των Εβραίων να μάθουν το μάθημα της δικής τους γενοκτονίας.» Αλλά τώρα πια είναι ξεκάθαρο ότι αυτή την περίοδο πρέπει να την ενσωματώσει κανείς στις συζητήσεις που γίνονται στη Βρετανία και να μην την αφήσει σε εκείνους που «απαγάγουν» την ιστορία για πολιτικούς σκοπούς. Αγνοώντας το πως διαδοχικές βρετανικές κυβερνήσεις απέτυχαν να ανταποκριθούν ηθικά στα βάσανα των Εβραίων πριν το Ολοκαύτωμα και στους απεγνωσμένους επιζώντες έπειτα έχει επιτρέψει τη γιγάντωση μιας διαστρεβλωμένης ιστορίας γύρω από την ιδέα ότι το Ισραήλ «γεννήθηκε βουτηγμένο στην αμαρτία» και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποτέλεσε ένα υποδειγματικό καταφύγιο για Εβραίους πρόσφυγες, αλλά και ότι η βρετανική αριστερά πάντοτε πάσχιζε για λογαριασμό των θυμάτων του ρατσισμού και της γενοκτονίας. Η Rosie Whitehouse είναι ανεξάρτητη δημοσιογράφος και σήμερα γράφει ένα βιβλίο για τις εμπειρίες των επιζώντων του Ολοκαυτώματος στα πρώτα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Twitter: @rosiewhitehouse Πηγή: https://www.haaretz.com/opinion/.premium-britain-s-record-on-the-holocaust-is-a-source-of-shame-not-pride-1.5988504
Comments